Eskişehir'den Online Yemek Platformlarına "Boykot Resti": Fahiş Komisyonlara Karşı Topyekûn Mücadele Çağrısı
Eskişehir Gastronomi Derneği Başkanı ve Eskişehir Lokantacılar ve Kasaplar Esnaf Odası Başkan Adayı Murat Arnik, Türkiye genelindeki yiyecek içecek işletmelerinin kâr marjlarını yok eden, yüzde 40 ila yüzde 50'ye varan fahiş komisyon oranları uygulayan online yemek platformlarına karşı Eskişehir'den büyük bir boykot hamlesi başlattığını duyurdu.
Arnik, bu durumu "ticari model değil, dijital tekelleşme" olarak nitelendirerek, esnafın ekonomik çöküşe sürüklendiğini ve yapay enflasyon oluştuğunu belirtti.
Fahiş Komisyonların Esnafa Maliyeti
Murat Arnik, online platformların aldığı komisyonların esnafın kazancının neredeyse tamamına ortak olduğunu, hatta aştığını vurguladı. Bir siparişteki kesintilerin detaylarını şöyle özetledi:
-
Çoklu Komisyon Kalemleri: Online paket başı yüzde 38 komisyon, yüzde 10 KDV, zorunlu reklam harcamaları, zorunlu joker indirimleri, görünürlük için ekstra puanlama bedelleri, komisyon hizmet bedeli KDV'si ve zorunlu kurye tekeli.
-
Maliyet Örneği: "500 TL'lik siparişin 250 TL'sinden fazlası online platformların komisyonlarına gidiyor."
-
Zorunluluklar: Platformlarda görünürlük, sipariş ve sistemde kalmak için joker indirim yapmak, reklam vermek ve platformun kuryesini kullanmak zorunlu tutuluyor.
Arnik, bu yüksek komisyon oranlarının vatandaşın sofrasına yapay enflasyon oluşturduğunu ve komisyonlar düşerse menü fiyatlarının en az yüzde 25 gerileyeceğini iddia etti.
Boykot ve Alternatif Sistem Çağrısı
Eskişehir'den yükselen bu tepkinin sadece bir uyarı olmadığını belirten Arnik, somut eylem planını açıkladı:
-
Boykot Resti: "Online yemek platformları aldıkları fahiş komisyonları revize etmedikleri takdirde Eskişehir'de 5.250 işletme ile birlikte belirleyeceğimiz tarihte sistemlerimizi kapatarak boykot uygulayacağız."
-
Yerel Çözüm: Arnik, örgütlü mesleki dayanışma içinde hareket ederek kendi online sipariş sistemlerini kuracaklarını ve müşterilerine bu sayfa üzerinden hizmet vereceklerini belirtti.
Devlet Kurumlarına ve Oda Yöneticilerine Eleştiriler
Arnik, hem hükümetten hem de esnaf teşkilatlarından destek alamamaktan şikayet etti:
-
Devlet Çağrısı: Rekabet Kurumu ve Ticaret Bakanlığı'nın derhal devreye girerek komisyonlara yasal üst sınır getirmesini (taban-tavan oranı belirlenmesini) talep etti.
-
Oda Temsilcilerine Eleştiri: Mevcut oda temsilcilerinin fahiş aidat toplamak dışında esnafın sorunlarıyla ilgilenmediğini, siyasetçilerin sahanın sesini dinlemediğini ve esnafın sahipsiz bırakıldığını sert bir dille eleştirdi.
-
Esnafın Diğer Yükleri: Online komisyonların yanı sıra, aşırı yüksek vergi yükleri, fahiş kira artışları, yüksek enerji tarifeleri ve belediyelerin katı atık bedeli gibi orantısız vergilerin de esnafın belini büktüğünü sıraladı.
Arnik, Eskişehir'de bir yıl içinde sadece yiyecek içecek sektöründe 482 işletmenin el değiştirmesinin ve 267 işletmenin kepenk kapatmasının ekonomik baskının ciddiyetini gösterdiğini belirtti. "Bu mücadele sadece esnafın değil, tüketicinin de mücadelesidir," diyerek tüm meslektaşlarına birlik olma çağrısı yaptı. |
