Eskişehir Gastronomi Derneği (Esgastroder) Başkanı Murat Arnik, artan maliyetler, e-haciz uygulamaları ve yetersiz devlet desteği nedeniyle esnafın içinde bulunduğu zor duruma sert tepki gösterdi. Arnik, başta esnaf temsilcileri olmak üzere ilgili tüm makamlara sert eleştiriler yönelterek acil çözüm çağrısında bulundu.
E-Haciz Şoku ve Adaletsizlik Tepkisi
Arnik, esnafın ayakta kalma mücadelesi verirken, devlet kurumlarının e-haciz uygulamalarıyla süreci zorlaştırdığını belirtti ve esnaf temsilcilerine "Koltuklarınızda rahat mısınız?" sorusunu yöneltti.
-
Haciz Uygulaması: E-haciz uygulamasında esnafın küçük bir borcu dahi olsa, tüm varlıklarına bloke konulmasının kabul edilemez ve adil olmadığını vurguladı. Haciz işlemlerinin yalnızca borç kadar olması gerektiğini belirtti.
-
Çözüm Önerisi: SGK ve kamu borçlarının taksitlendirilerek yapılandırılması gerektiğini, böylece hem esnafın nefes alacağını hem de devletin alacağını zamanında tahsil edeceğini ifade etti.
-
Sicil Affı Çağrısı: Esnafın krediye ulaşması ve işini sürdürmesi için sicil affının acilen çıkarılması ve vergi borçlarının ödenebilir bir rakamla yeniden yapılandırılması gerektiğini söyledi.
KDV Adaletsizliği ve Kayıt Dışına İtme Riski
Yiyecek-içecek sektöründeki KDV oranlarındaki adaletsizliğin küçük işletmeleri kayıt dışına ittiğini savunan Arnik, çarpıcı bir örnek verdi:
-
KDV Farkı: Gıda sektöründe %1 girdi KDV'si ile %10 satış KDV'si arasındaki %9'luk farkın esnafın belini büktüğünü ve kayıt dışılığa yol açtığını söyledi.
-
Çözüm: Satış KDV'sinin en az %5'e indirilmesi, hizmet sektörüne özel ara oran modelinin getirilmesi ve kâr marjına göre vergilendirme yapılması gerektiğini önerdi.
-
Örnek: Günde 3 ton helva satan bir işletmenin %1 KDV öderken, çorba satan küçük esnafın borçları yüzünden e-hacizle karşılaştığını belirterek, "Devletin kasası ne kadar mühimse, vatandaşın kesesi de o kadar mühimdir" dedi.
Küçük Esnafın Ömrü 6 Aya Düştü
Murat Arnik, esnafın mevcut zorluklar karşısındaki dramatik durumunu özetledi:
-
Kapanma Süresi: Türkiye'de esnafın ayakta kalma süresinin 6 aya düştüğünü ve iş umuduyla yatırım yapan esnafın kısa sürede kapatmak zorunda kaldığını aktardı.
-
Tecrübeli Esnaf Kaybı: "5 yıllık, 10 yıllık, 50 yıllık esnaf bulmamız artık mümkün değil." sözleriyle tecrübeli işletmelerin yok olma tehlikesine dikkat çekti.
-
Ağır Yükler: Yüksek kira, stopaj oranları, elektrik, su, doğalgaz giderleri ve online sipariş sitelerinin %38'lere varan komisyonlarının küçük işletmeleri ayakta kalamaz hale getirdiğini belirtti.
Esnaf Temsilcilerine Sert Eleştiri
Arnik, bazı esnaf odalarının sahadan kopuk olduğunu ve gerçek verileri yansıtmadığını iddia ederek sert eleştirilerde bulundu:
-
Kayıt Dışı Kapanma: İşletme sahiplerinin, resmi işlemleri uzatmamak için yalnızca vergi levhasını kapattığını, sistemin de 6 ay sonra kendiliğinden sicilden düşürdüğünü, bunu herkesin bildiği halde bazı yöneticilerin görmezden geldiğini söyledi.
-
Sistemi Kandırmak: Arnik, "Sistemi kandırabilirsin ama vicdanları asla." diyerek, "8 yıldır sahada olmayan" ve esnafın sorunlarını çözmekten uzak olan bazı temsilcilerin durumu manipüle etmeye çalıştığını öne sürdü.
-
İstihdam Lokomotifi: Son olarak, küçük esnafın Türkiye'nin "istihdam lokomotifi" olduğunu vurguladı ve esnafa ceza ile değil, destekle yaşama imkanı sunulması çağrısında bulunarak, "Esnafın beklentisi açık: Somut eylem istiyoruz" sözleriyle açıklamasını noktaladı.
|
